Số lượt xem: 676

           Những năm gần đây, nhờ sự phát triển nhanh chóng về khoa học và công nghệ, nhiều công nghệ mới đã được phát triển và được ứng dụng vào trong công tác xây dựng. Những công nghệ mới này, ở các mức độ khác nhau, giúp tăng năng suất lao động, tăng tính hiệu quả của công việc, giảm lãng phí trong xây dựng. Trong số đó, mô hình BIM (Building Information Modeling - Mô hình thông tin công trình) đã được ngành xây dựng của nhiều quốc gia và các chuyên gia đánh giá đang và sẽ là công nghệ chủ đạo của ngành xây dựng trong nhiều thập niên sắp tới, đồng thời có khả năng giúp lĩnh vực thiết kế, xây dựng và quản lý công trình giải quyết được các vấn đề lãng phí, năng suất thấp và thiếu hiệu quả đang tồn tại phổ biến hiện nay. Theo kinh nghiệm áp dụng của các quốc gia trong khu vực và trên thế giới, tuỳ thuộc vào mức độ áp dụng trong dự án đầu tư xây dựng và loại hình dự án, BIM có thể giúp tiết kiệm được 5% tới 20% tổng chi phí đầu tư ban đầu và có thể giúp tiết kiệm được tới 30% tổng chi phí vận hành bảo trì trong giai đoạn sử dụng. Tại Việt Nam, hiện nay BIM chủ yếu được mới triển khai ở các công trình xây dựng có thiết kế và hệ thống kỹ thuật phức tạp.

         Trong công trình điện, việc áp dụng mô hình BIM trong tư vấn thiết kế chưa được áp dụng rộng rãi. Đối với ngành truyền tải điện đây là cơ hội để từng bước tiếp cận khoa học, công nghệ tiên tiến, kinh nghiệm quốc tế để áp dụng phù hợp với điều kiện cụ thể của đơn vị trong công tác đầu tư xây dựng, quản lý vận hành hiệu quả trong thời gian tới phù hợp với xu thế Cách mạng công nghiệp 4.0 và chiến lược phát triển của EVNNPT. Ban Quản lý dự án các công trình điện Miền Trung được giao nhiệm vụ triển khai xây dựng đề án mô hình thông tin công trình (BIM) cho các dự án lưới truyền tải điện 500 kV, 220 kV, đây cũng là một nội dung rất quan trong trong việc giao cho CPMB trong công tác chuyển đổi số. Với mục tiêu của dự án năm 2021 duyệt đề án ứng dụng mô hình BIM trong các dự án lưới truyền tải điện; Năm 2022: Hoàn thành triển khai xây dựng đề án ứng dụng mô hình thông tin công trình (BIM) cho các dự án lưới truyền tải điện 500 kV, 220 kV. Đây có thể nói là xu thế thiết kế công trình điện trong tương lại, số hóa việc lưu trữ cũng như xử lý thông tin, để đáp ứng việc mô hình hóa trực quan các cấu kiện trong trạm biến áp và đường dây truyền tải, thiết kế, xây dựng mô hình TBA và đường dây mang đầy đủ kích thước hình học cũng như thông tin vật liệu, cấu kiện trong một dự án…

RTK - Real Time Kinematics – là phương pháp định vị động học thời gian thực, là kỹ thuật phức tạp giúp loại bỏ các lỗi và nâng cao độ chính xác đến mức tối đa khi định vị vệ tinh GNSS

          Chúng ta có thể hình dung công tác khảo sát thiết kế, khảo sát địa hình trước đây đều sử dụng máy toàn đạc điện tử và thiết bị đo GPS động RTK là giải pháp duy nhất (RTK là viết tắt của Real Time Kinematics – là phương pháp định vị động học thời gian thực, là kỹ thuật phức tạp giúp loại bỏ các lỗi và nâng cao độ chính xác đến mức tối đa khi định vị vệ tinh GNSS), tuy nhiên giải pháp này có nhiều nhược điểm là chi phí triển khai trên diện rộng khá cao và tiêu tốn thời gian tương đối lớn, các công nghệ trên khó có thể thực hiện đối với khu vực đo vẽ có địa hình phức tạp, hoặc khi điều kiện môi trường làm việc tiềm ẩn nguy cơ cao ảnh hưởng đến người trực tiếp thao tác. Việc áp dụng công nghệ bay chụp bằng máy bay không người lái (UAV) với đặc điểm của công nghệ chụp ảnh hàng không bằng UAV là bay chụp theo từng dải bay là rất phù hợp để ứng dụng trong công tác khảo sát địa hình các công trình dạng tuyến như các tuyến đường giao thông, tuyến đường dây tải điện... Việc kết hợp phương pháp đo truyền thống với phương pháp bay chụp sẽ đem lại hiệu quả và độ chính xác cao. Việc sử dụng công nghệ này cho sản phẩm là mô hình số độ cao, bình đồ ảnh một cách nhanh chóng và trực quan, giúp cho người thiết kế chọn được các phương án tuyến tối ưu, phù hợp cho công tác giải thiết kế và giải phóng mặt bằng về sau, nó đưa ra mô hình 3D rất trực quan, các dạng dữ liệu sau khi xử lí dữ liệu ảnh bay chụp rất phong phú cho phép liên kết các phần mềm thiết kế 3D, có thể thực hiện đối với khu vực đo vẽ có địa hình phức tạp, hoặc khi điều kiện môi trường làm việc tiềm ẩn nguy cơ gây nguy hiểm tới sức khoẻ con người. So với sản phẩm của quá trình khảo sát bằng phương pháp truyền thống mật độ điểm đo vẽ đối với thành lập bản đồ 1/500 từ 5-15m trong khi đó mật độ điểm xuất từ mô hình DEM (Mô hình số hoá độ cao là sự thể hiện bằng số sự thay đổi liên tục của độ cao trong không gian đều) từ công nghệ bay chụp đạt tới cm.   

          Trong thiết kế sẽ sử dụng phần mềm thiết kế 3D Autodesk Revit, là phần mềm phổ biến đang được triển khai sử dụng để xây dựng mô hình BIM 3D, mô hình này có nhiều tính năng vượt trội là sự tham gia của nhiều nhân viên thiết kế cùng thực hiện trên 1 file trung tâm, mỗi nhân viên thực hiện trên 1 hạng mục độc lập, không ảnh hưởng đến nhân viên khác. Người quản lý có thể giám sát được tiến độ và mức hoàn thành của từng cá nhân. Người thiết kế có thể thống kê vật tư vật liệu trong dự án bằng các bộ lọc và thống kê đa dạng, được tùy biến đa dạng (tên thiết bị, dạng thiết bị, chất liệu thiết bị, công thức tính toán,...). Triển khai bản vẽ khoa học, sắp xếp theo thứ tự dựa theo tiêu chuẩn áp dụng ban đầu cho dự án làm cho các bản vẽ triển khai mang tính đồng nhất. Đồng thời, có thể xuất file ra nhiều định dạng để sử dụng cho nhiều phần mềm khác nhau trong hệ thống của Autodesk cũng như các phần mềm khác tùy thuộc múc đích người dùng: kiểm tra tọa độ, kiểm tra khoảng cách, kiểm tra va chạm,…

Bản vẽ mặt bằng TBA truyền thống

Thiết kế TBA 3D bằng công nghệ BIM

          Đối với chủ đầu tư – đơn vị quản lý dự án, Bim giúp người kiểm tra hiểu tốt hơn các phương án thiết kế, từ đó giảm thiểu các rủi ro phải xử lý các yêu cầu thay đổi có liên quan đến thiết kế, đem lại hiệu quả đầu tư tối ưu nhất, kiểm soát tốt tiến độ đề ra, kiểm soát được các khối lượng xây lắp, VTTB được bóc tách trực tiếp từ mô hình thông tin công trình, và hơn hết là loại bỏ các xung đột về thiết kế ở trong quá trình xây dựng (chậm tiến độ thi công, các chi phí đập đi làm lại ).

          Việc ứng dụng BIM sẽ làm thay đổi nhận thức, phương thức làm việc truyền thống trước đây và thay vào đó là  số hóa việc lưu trữ cũng như xử lý thông tin, ứng dụng trí tuệ nhân tạo, hệ chuyên gia để ra quyết định về phía chủ đầu tư – đơn vị quản lý dự án và các cấp có thẩm quyền. Đây chắn chắn sẽ là xu thế thiết kế công trình điện trong tương lai, phù hợp với chiến lược phát triển của EVNNPT và của CPMB trong thời gian tới.